Jeszcze nie tak dawno istniało przekonanie, że celiakia jest chorobą wyłącznie występu-jącą w okresie dziecięcym. Obecnie mamy już cała masę badań naukowych, które jasno pokazują że celiakia może ujawnić się w każdym wieku. Jest to choroba która występuje u obu płci, ale zdecydowanie częściej występuje u kobiet. Z ostatnich przeprowadzonych wielu badań wynika, ze celiakia może mieć ogromny wpływ na ciąże – problemy zajścia w ciąże, przebieg ciąży lub co gorsze na poronienia. Część przypadków celiakii jest nazywa-nych celiakią niemą, bądź utajoną. Jednak jest to określenie z punktu widzenia lekarza- gastroenterologa, który postrzega chorobę głównie przez pryzmat objawów związanych z zaburzeń układu pokarmowego głownie jelit (biegunka, bole brzucha, wzdęcia, zaburze-nia wchłaniania, spadek masy ciała). Czy jednak termin „niema” jest właściwy w sytuacji kobiet, które doświadczają tak trudnego przeżycia jak poronienie, często wielokrotnie?
Czym jest celiakia?
Celiakia choroba zapalna, wielonarządowa o podłożu autoimmunologicznym i genetycznym. U osób posiadających dodatni haplotyp celiakalny dochodzi do niewłaściwej reakcji organizmu na spożyte białka roślinne, które są obecne w pszenicy, życie i jęczmieniu czyli gluten. W efekcie zanikają kosmki jelitowe, co sprawia, że substancje odżywcze nie wchłaniają się tak jak powinny. Prowadzi to do niedoborów żywieniowych. Głównymi objawami celiakii to zaburzenia ze strony układu pokarmowego, takie jak: biegunki, bóle brzucha, wzdęcia. Dodatkowo celiakia może powodować m.in. opóźniony wzrost, karłowatość, niedokrwistość z niedoboru żelaza, nasilać inne choroby autoimmunologiczne, osteoporozę, padaczkę, depresję, czy wspomniane poronienia. Niestety, nie do końca poznano przyczynę tej choroby. Głównie podejrzewa się, że u podstaw celiakii leży współistnienie kilku czynników: genetycznych, środowiskowych, immunologicznych oraz patogennych.
Celiakia, a poronienia
Naukowcy są zgodni, że niezdiagnozowana celiakia jak najbardziej może być przyczyną nawracających poronień. Różnią się jedynie w ocenie skali liczbowej tego zjawiska. Pierwsza grupa badan pokazuje, że kobiety z niezdiagnozowaną celiakią mają aż dziesieciociokrotnie większe ryzyko nawrotu poronienia w porównaniu z leczonymi pacjentkami. Druga grupa badań wykazała związek, który nie jest, aż tak silny – odsetek poronień u kobiet z celiakią jest niemal dwukrotnie wyższy niż w grupie kontrolnej (kobiet zdrowych).
Musimy zwrócić szczególną uwagę , ze organizm kobiety przed ciążą i w czasie ciąży wymaga szczególnej i właściwej opieki. Bardzo ważne jest dostarczenie odpowiednich mikro- i makroelementów które są koniecznym elementem prawidłowego rozwoju płodu. Niestety coraz częściej zdarza się tak, ze pomimo stosowania zbilansowanej i dobrze dobranej diety, składniki odżywcze nie mogą zostać właściwie przyswojone. Z czego wynika ten paradoks? Odpowiedz jest prosta z nieprawidłowego funkcjonowania śluzówki jelita. Dzieje się tak z powodu zaniku kosmków jelitowych, które są odpowiedzialne za wchłanianie spożywanych pokarmów, w efekcie czego powstają niedobory żywieniowe, co sprawia trudności w utrzymaniu ciąży. Okazuje się, że za ten stan może właśnie odpowiadać celiakia. Jak może przebiegać celiakia ? Często występuje w dwóch postaciach jawna, lub niestety jako utajonej i przebiega bezobjawowo, z tego względu u wielu kobiet długo pozostaje niezdiagnozowana. Może być ona również przyczyną niskiej masy urodzeniowej dziecka, porodu przedwczesnego czy IUGR (wewnątrzmacicznego ograniczenia wzrostu płodu) lub być przyczyną nawracających poronień.
Celiakia, a genetyka
Dzięki wykonaniu badania genetycznego HLA-DQ2 i/lub HLA-DQ8 można wskazać osoby predysponowane genetycznie do zachorowania i w razie potrzeby poszerzyć diagnostykę. Test posiada wysoką ujemną wartość predykcyjną, co oznacza, że całkowicie negatywny wynik badanych genów HLA-DQ2 i HLA-DQ8 z prawdopodobieństwem 99% wyklucza celiakię. Diagnozowanie tej choroby jest istotne dla osób starających się o dziecko. Po jej wykryciu zostaje włączona odpowiednia, zbilansowana dieta bezglutenowa, która w 90% przypadków niweluje poronienia, umożliwiając urodzenie zdrowego dziecka. Diagnostyka genetyczna jest pomocnym narzędziem przy rozpoznaniu celiakii.
Bibliografia:
https://celiakia.pl/ciaza-i-macierzynstwo-z-celiakia/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4367213/
https://www.mp.pl/pacjent/ciaza/przebiegciazy/90964,poronienie
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4989603/
https://www.poronilam.pl/przyczyny-poronien/celiakia-i-poronienia/